অৰুণাচলত ত্ৰয়োদশ শতিকাৰ বসতিস্থল উদ্ধাৰ
পাপুমপাৰে জিলাৰ অৰণ্যত প্ৰত্নতাত্বিক খনন
শতাব্দ ষ্টাফ ৰিপ’ৰ্টাৰ, ১৩ মে’ : অৰুণাচল প্ৰদেশৰ পাপুমপাৰে জিলাৰ এখন অৰণ্যৰ ভিতৰত ত্ৰয়োদশ শতিকাৰ এটা বসতিৰ অৱশিষ্ট আৱিষ্কাৰ কৰা হৈছে। ৰাজ্যিক গৱেষণা সঞ্চালকালয়ৰ প্ৰত্নতাত্ত্বিক শাখাৰ খননৰ সময়ত তৰাছো চক্ৰৰ অন্তৰ্গত ৰামঘাটৰ অৰণ্যত আৱিষ্কাৰ হৈছে ২০ একৰতকৈ অধিক ভূমি সামৰি লোৱা এই বসতি। উক্ত স্থানত ২২৬ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ শিলৰ ব্লক, জ্বলি যোৱা ইটা আৰু শিলগুটিৰে নিৰ্মিত প্ৰাচীৰৰ লগতে এখন প্ৰৱেশদ্বাৰ উদ্ধাৰ কৰা হয়। শিলৰ টুকুৰাবোৰত ধনু-কাঁড় আৰু ত্ৰিশূলৰ দৰে প্ৰতীক খোদিত কৰা হৈছে বুলি বিভাগটোৰ প্ৰত্নতাত্ত্বিক পুৰা কোজী আৰু সহায়ক তাদু ৰিংকুৱে জনায়। শিলৰ স্তম্ভ ব্যৱহাৰ কৰা বসতিস্থলত এটা ভঙা শিৱলিংগ, ছীলিং বল আৰু মৃৎশিল্পৰ টুকুৰাও উদ্ধাৰ কৰা হৈছে। এই দুৰ্গ নিৰ্মাণৰ বাবে বিভিন্ন আকৃতি আৰু আকাৰৰ শিলৰ ব্লক আৰু ৩১টা জ্বলি যোৱা ইটা ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে বুলিও কয় কোজিয়ে। তাৰাছ’ বৃত্তৰ অধীনত ওচৰৰ ব্যাস কুণ্ড আৰু ইয়াৰ আশে-পাশে প্ৰত্নতাত্ত্বিক অন্বেষণো কৰা হয় আৰু শিলৰ চিৰিৰ অৱশিষ্ট আৱিষ্কাৰ কৰা হয়। কোজীয়ে কয় যে, ৰামঘাট আৰু ব্যাস কুণ্ড অঞ্চলৰ অৰণ্যত অধিক ক্ষেত্ৰভিত্তিক কাম আৰু অনুসন্ধানৰ প্ৰয়োজন আছে। এলেকাটোত অধিক প্ৰাচীন অৱশিষ্ট উদ্ধাৰৰ সম্ভাৱনা আছে। গৱেষক দলটোৱে একেখন জিলাৰ অন্তৰ্গত বালিজান চক্ৰত প্ৰত্নতাত্ত্বিক অন্বেষণ আৰু খনন কাৰ্যও চলাই কিছুমান নিৰ্মাণৰ অৱশিষ্ট উদ্ধাৰ কৰে, যিবোৰ এটা প্ৰাচীন বসতিৰ অংশ যেন লাগে বুলিও তেওঁ কয়। তাত ইটাৰে নিৰ্মিত এটা পথ আৰু এটা সঁজুলি পোৱা গৈছিল যিটো পুৰাপাথৰ যুগৰ (পুৰণি শিল যুগ) হ’ব পাৰে।