শতাব্দ ষ্টাফ ৰিপ’ৰ্টাৰ, ২৪ ছেপ্টেম্বৰ : অৰ্থনৈতিক সংকটৰ অভিলেখ গঢ়াৰ প্ৰক্ৰিয়া অব্যাহত আছে মোদী চৰকাৰৰ। ৪৫ বছৰৰ ভিতৰত এতিয়ালৈকে সৰ্বাধিক নিবনুৱা সমস্যা, ডলাৰৰ বিপৰীতে টকাৰ মূল্য হ্ৰাস পোৱাৰ অভিলেখ, ২৫ বছৰত পাইকাৰী মূল্য বৃদ্ধিৰ আন এক অভিলেখ হাৰ। আনহাতে ২৩ ছেপ্টেম্বৰ শুকুৰবাৰে পুনৰ হ্ৰাস পায় টকাৰ মূল্য। সেইটোও সৰ্বকালৰ অভিলেখ। মাৰ্কিন ডলাৰৰ হিচাপত টকাৰ বিনিময় হাৰে অতিক্ৰম কৰিলে ৮১ টকা। ফলত মুদ্ৰা বিনিময় খণ্ডত তীব্ৰ আতংক বিয়পি পৰিছে। ব্যৱসায়ীসকলে কয়— যদিহে ৰিজাৰ্ভ বেংকে এতিয়াও কোনো ধৰণৰ সতৰ্কতামূলক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ নকৰে তেন্তে সেয়া এক দুৰ্যোগ হ’ব। টকাৰ মূল্য হ্ৰাস হৈ থাকিব। ইফালে বিদেশী মুদ্ৰাৰ মজুত ভাঙিবলৈ ধৰিছে। যোৱা সপ্তাহত ৰিজাৰ্ভ বেংকৰ পৰিসংখ্যা অনুসৰি ই দুবছৰৰ ভিতৰত সৰ্বনিম্ন স্তৰত উপনীত হৈছে। শেষবাৰৰ বাবে বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ পৰিমাণ এনে নিম্নতম স্তৰত উপনীত হৈছিল ২০২০ চনত। তেতিয়া কৰ’না ভাইৰাছৰ সংক্ৰমণ শিখৰত উপনীত হৈছিল। কিন্তু এতিয়া চৰকাৰে বাৰে বাৰে দাবী কৰি আহিছে যে অৰ্থনীতি ক্ষিপ্ৰ আৰোগ্যৰ পথত। বিশ্বৰ ভিতৰতে সৰ্বাধিক দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা অৰ্থনীতি ভাৰত। কিন্তু পৰিসংখ্যা অনুসৰি যোৱা এসপ্তাহত বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ মজুত ৫ বিলিয়ন ডলাৰতকৈ অধিক হ্ৰাস পাইছে। দৰাচলতে একেৰাহে ৭ সপ্তাহ ধৰি বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ মজুত হ্ৰাস পাই আহিছে। ইয়াৰ ফলত ভাৰতত এতিয়ালৈকে ২৮ বিলিয়ন ডলাৰ ব্যয় হৈছে, যিটো এটা বিপজ্জনক বাৰ্তা। ভাৰতত এতিয়া ৫৪৫ বিলিয়ন ডলাৰ বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ মজুত আছে। যোৱা সপ্তাহটোত যিটো আছিল ৫৫০ বিলিয়ন ডলাৰ। অৰ্থাৎ ৫ বিলিয়ন ডলাৰ হ্ৰাস পালে। আকৌ, বিগত সপ্তাহত এই হ্ৰাসৰ পৰিমাণ আছিল ২০ কোটি ডলাৰ। এই নিম্নগামী ধাৰাটোৱে অৰ্থনীতিৰ সংকট বৃদ্ধি কৰিছে। আনহাতে, ২০২২ চনত ডলাৰৰ বিপৰীতে টকাৰ বিনিময় হাৰ যি হাৰত বিনিময় হ’ল সেয়াও এক অভিলেখ৷ চলিত বৰ্ষৰ আৰম্ভণিতে এক ডলাৰৰ বিনিময় হাৰ আছিল ৭৩ টকা ৫০ পইচা। কালি ই ৮১ টকা ২০ পইচালৈ বৃদ্ধি পাইছে। কেৱল ইয়াতেই নহয়, আমদানি-ৰপ্তানি বাণিজ্যতো ঘাটি বৃদ্ধি পাইছে। ভাৰত চৰকাৰে বাৰে বাৰে গৌৰৱ কৰি আহিছে যে ৰপ্তানি বাণিজ্য অভিলেখ স্তৰত উপনীত হৈছে। কিন্তু একে সময়তে অভিলেখ হাৰত চলি থকা আমদানি অভিযানৰ পিছফালে আছে। আৰু সেই কাৰণে স্বাৱলম্বী ভাৰতৰ শ্লোগান এতিয়াও অৰ্থনীতিত প্ৰতিফলিত হোৱা নাই। টকাৰ মূল্য হ্ৰাস, ঘৰুৱা মুদ্ৰাস্ফীতিৰ তীব্ৰ বৃদ্ধি, বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ মজুতৰ পতন আৰু ক্ৰমান্বয়ে বৈদেশিক বাণিজ্যৰ ঘাটি বৃদ্ধি হোৱা—এই চাৰিটা কাৰকৰ বাবেই এক আশংকাৰ সৃষ্টি হয়, অৰ্থনৈতিক মন্দাৱস্থা। আটাইতকৈ আতংকজনক কথাটো হ’ল চুবুৰীয়া ৰাষ্ট্ৰ শ্ৰীলংকাৰ মহাসংকটৰ আৰম্ভণি এই চাৰিটা বিষয়ৰ পৰাই হৈছিল। যদিও ভাৰত চৰকাৰে বাৰে বাৰে কৈ আহিছে যে শ্ৰীলংকাৰ লগত ভাৰতৰ আৰ্থিক শক্তিৰ তুলনা নাই। কিন্তু ভাৰতৰ ঘৰুৱা অৰ্থনীতিয়ে ঘূৰি অহাৰ কোনো লক্ষণ দেখা পোৱা নাই। সেইটোৱেই হৈছে চৰম সংকটৰ সম্ভাৱনা। অহা সপ্তাহত ৰিজাৰ্ভ বেংকৰ নীতি নিৰ্ধাৰণ সমিতিৰ বৈঠক। এই চাৰিটা কাৰক একেলগে আহিলেই নিশ্চিত যে ৰেপোৰ হাৰ পুনৰ বৃদ্ধি হ’বলৈ গৈ আছে। সম্ভৱতঃ ৩৫ৰ পৰা ৫০ ভিত্তি পইণ্ট।
