শতাব্দ ষ্টাফ ৰিপ’ৰ্টাৰ, ১১ জুন : আকাশী যুদ্ধত নিজৰ স্থিতি শক্তিশালী কৰিবৰ বাবে ভাৰতে নিৰন্তৰ প্ৰয়াস চলাই আহিছে। সেই প্ৰয়াসৰ অংশ হিচাপে তৈয়াৰ কৰা অস্ত্ৰ এমকে-২ আৰু এমকে-৩ মিছাইলৰ পৰীক্ষণ অহা বছৰ আৰু ২০২৪ চনত কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে। এই নিৰ্মাণ আৰু পৰীক্ষণ প্ৰতিৰক্ষা গৱেষণা আৰু উন্নয়ন সংস্থাৰ (DRDO)ৰ চলি থকা মূল কাৰ্যসূচীসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম। ১০ জুনত চৰকাৰী উচ্চপদস্থ বিষয়াসকলে জনোৱা মতে, ভাৰতে অস্ত্ৰৰ বিয়ণ্ড ভিজুৱেল ৰেঞ্জৰ এয়াৰ টু এয়াৰ মিছাইলৰ দুটা উন্নত ভেৰিয়েন্ট প্ৰস্তুত কৰি আছে, ইয়াৰে এটাই ১৬০ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত আৰু আনটোৱে প্ৰায় ৩০০ কিলোমিটাৰ দূৰত্বৰ লক্ষ্যত আক্ৰমণ কৰিব পাৰিব। বৰ্তমানৰ Astra Mk-1 ভেৰিয়েন্টৰ ৰেঞ্জ প্ৰায় ১০০ কিলোমিটাৰ। প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ে ৩১ মে’ত ভাৰত ডাইনামিকছ লিমিটেড (BDL)ৰ সৈতে ভাৰতীয় বায়ুসেনা আৰু ভাৰতীয় নৌসেনাক অস্ত্ৰ এমকে-১ মিছাইল আৰু আনুষংগিক সঁজুলিৰে সজ্জিত কৰাৰ বাবে ২,৯৭১ কোটিৰ চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰিছিল। ডি আৰ ডি অ’ই অস্ত্ৰ এম কে-১ আৰু সংশ্লিষ্ট ব্যৱস্থাসমূহৰ উৎপাদনৰ বাবে বি ডি এললৈ প্ৰযুক্তি হস্তান্তৰ কৰিছে। ভাৰতীয় বিমান বাহিনীৰ প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণ কৰিবলৈ ভাৰতৰ বাবে অস্ত্ৰ এম কে-২ আৰু এম কে-৩ৰ দৰে ক্ষেপণাস্ত্ৰ নিৰ্মাণ কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। বুলি কয় চেণ্টাৰ ফৰ এয়াৰপাৱাৰ ষ্টাডিজৰ সঞ্চালক প্ৰধান এয়াৰ মাৰ্শ্বাল অনিল চোপ্ৰাই (অৱসৰপ্ৰাপ্ত)। চীনে প্ৰায় ২০০ কিলোমিটাৰ দূৰত্বৰ লক্ষ্যত আঘাত কৰিব পৰা পি এল-১৫ বিয়ণ্ড ভিজুৱেল ৰেঞ্জ এয়াৰ টু এয়াৰ মিছাইল প্ৰস্তুত কৰিছে। নতুন অস্ত্ৰ ভেৰিয়েন্টসমূহে ভাৰতক বিগ লীগত স্থান দিব বুলি কোৱা হৈছে। অস্ত্ৰ এম কে-১ মিছাইলটো চুখয়-৩০ যুঁজাৰু বিমানৰ সৈতে সম্পূৰ্ণৰূপে সংযুক্ত কৰা হৈছে আৰু ই তেজছ লঘু যুদ্ধ বিমানকে ধৰি অন্যান্য যুদ্ধ বিমানৰ সামৰ্থ বৃদ্ধি কৰিব বুলি বিষয়াসকলে জনায়। লগতে ভাৰতৰ একমাত্ৰ বিমানবাহী জাহাজ আই এন এছ বিক্ৰমাদিত্যৰ পৰা চলা নৌসেনাৰ মিগ-২৯কে যুঁজাৰু বিমানসমূহত অস্ত্ৰ এমকে-১ মিছাইল লগোৱা হ’ব। চলি থকা ৰাছিয়া-ইউক্ৰেইন সংকটে বিশেষকৈ ৰাছিয়াৰ পৰা আমদানি কৰা অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰৰ ওপৰত ভাৰতৰ অতিশয় নিৰ্ভৰশীলতাক উদঙাই দিছে আৰু আত্মনিৰ্ভৰশীল হ’বলৈ থলুৱাকৰণৰ অভিযান ক্ষিপ্ৰ কৰাৰ জৰুৰী প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰিছে। দীৰ্ঘ দূৰত্বৰ ক্ষেপণাস্ত্ৰই যুঁজাৰু বিমানক উল্লেখযোগ্য ষ্টেণ্ডঅফ ৰেঞ্জৰ পৰা শত্ৰুতাপূৰ্ণ বিমানক নিক্ষেপ কৰিবলৈ অনুমতি দিয়ে, বিৰোধীৰ বায়ু প্ৰতিৰক্ষা বলয়ৰ বাহিৰত থাকে। প্ৰতিৰক্ষা উৎপাদন খণ্ডত আত্মনিৰ্ভৰশীলতা বৃদ্ধিৰ বাবে ভাৰতে যোৱা দুবছৰৰ ভিতৰত ৩১০বিধ ভিন্ন ধৰণৰ অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ আমদানি কৰাত পৰ্যায়ক্ৰমে নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰিছে। ইয়াৰ ভিতৰত আছে লঘু টেংক, নৌসেনাৰ উপযোগী হেলিকপ্টাৰ, আৰ্টিলাৰী বন্দুক, মিছাইল, ধ্বংসকাৰী জাহাজ, জাহাজত চলা ক্ৰুজ মিছাইল, লঘু যুদ্ধ বিমান, লঘু পৰিবহণ বিমান, দীৰ্ঘ দূৰত্বৰ স্থল আক্ৰমণৰ ক্ৰুজ মিছাইল, বেচিক ট্ৰেইনাৰৰ বিমান, মাল্টি বেৰেল ৰকেট লঞ্চাৰ, আক্ৰমণ ৰাইফল, স্নাইপাৰ ৰাইফল, নিৰ্দিষ্ট ধৰণৰ হেলিকপ্টাৰ, পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মৰ কৰ্ভেট আৰু বায়ুমণ্ডলত আগতীয়া সতৰ্কবাণী আৰু নিয়ন্ত্ৰণ (AEW&C) ব্যৱস্থা। ২০২০ চনৰ আগষ্ট মাহত প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ে প্ৰকাশ কৰা তিনিখন পৃথক ইতিবাচক থলুৱাকৰণ তালিকাত ২০২১ চনৰ মে’ আৰু ২০২০ চনৰ এপ্ৰিল মাহত দেশত বিকশিত কৰিবলগীয়া ৩১০টা অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ ব্যৱস্থাৰ অধিসূচনা জাৰি কৰা হৈছিল। প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় তালিকা জাৰি কৰাৰ পিছৰে পৰা ৩১টা প্ৰকল্পৰ বাবে চুক্তিবদ্ধ হৈছে। প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ৰ তথ্য অনুসৰি ২০২২ চনৰ এপ্ৰিল মাহলৈকে প্ৰতিৰক্ষা সেৱাই ৫৩,৮৩৯ কোটি টকা মূল্যৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰিছে। লগতে, ২০২২ চনৰ এপ্ৰিল মাহৰ ভিতৰত ১,৭৭,২৫৮ কোটি টকাৰ ৮৩টা প্ৰকল্পৰ বাবে প্ৰয়োজনীয়তা গ্ৰহণ (AoN) প্ৰদান কৰা হৈছিল আৰু অহা পাঁচৰ পৰা সাত বছৰত ২,৯৩,৭৪১ কোটি টকা গ্ৰহণ কৰা হ’ব। প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ৰ প্ৰক্ষেপণ অনুসৰি তৃতীয়খন তালিকাৰ ফলত অহা পাঁচ বছৰত ঘৰুৱা উদ্যোগটোৱে ২,১০,০০০ কোটি টকাৰ অৰ্ডাৰ লাভ কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে।
