শতাব্দ ষ্টাফ ৰিপ’ৰ্টাৰ, ২৮ জুন : মৰিয়াম নাবাটাঞ্জীক বিয়া দিয়াৰ এবছৰৰ পিছত যমজ সন্তান জন্ম দিয়ে। তাৰ পিছত আৰু তিনিবাৰ যমজ সন্তান আহিল। পাঁচবাৰ আহিল তিনিটাকৈ সন্তান আৰু পাঁচবাৰ হ’ল চাৰিটাকৈ সন্তান। নাবাটাঞ্জীয়ে ৪০ বছৰ বয়সলৈকে ৪৪টা সন্তান জন্ম দিয়ে। 
তেওঁ মাত্ৰ এবাৰহে এটা সন্তান জন্ম দিছিল। উগাণ্ডাৰ এই মহিলাগৰাকীক চিকিৎসকে জনাইছে যে, তেওঁৰ এক বিৰল চিকিৎসাজনিত অৱস্থাত আছে যে, তেওঁক কোনো পৰিয়াল পৰিকল্পনা পদ্ধতিয়ে সহায় কৰিব নোৱাৰে। তেওঁক কোৱা হৈছিল যে, তেওঁৰ অস্বাভাৱিকভাৱে ডাঙৰ ডিম্বাশয় আছে যিয়ে একেলগে একাধিক ডিম্ব এৰি দিয়ে— যিটো অৱস্থাক হাইপাৰঅ’ভুলেচন বোলা হয়। কাম্পালাৰ মুলাগো হাস্পতালৰ স্ত্ৰীৰোগ বিশেষজ্ঞ ডাঃ চাৰ্লছ কিগুণ্ডুৱে The Daily Monitorক ব্যাখ্যা কৰে— “তেওঁৰ ক্ষেত্ৰখন হাইপাৰ-অভুলেটৰ বাবে জিনীয় প্ৰৱণতা— এটা চক্ৰত একাধিক ডিম্ব মুক্ত কৰা– যিয়ে একাধিক জন্মৰ সম্ভাৱনা বহু পৰিমাণে বৃদ্ধি কৰে।” প্ৰসৱ বন্ধ কৰিলে তেওঁ স্বাস্থ্যজনিত সমস্যাত ভুগিব পাৰে বুলিও চিকিৎসকে জানিবলৈ দিয়ে।
- যাতনাজৰ্জৰ জীৱন
উগাণ্ডাত পৰিয়ালৰ আকাৰ ডাঙৰ। বিশ্ব বেংকৰ মতে, প্ৰতিগৰাকী মহিলাৰ গড়ে সন্তান ধাৰণৰ হাৰ ৫.৬ , যিটো আফ্ৰিকাৰ সৰ্বোচ্চ হাৰসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম আৰু বিশ্ব বেংকৰ তথ্য অনুসৰি বিশ্বৰ গড় ২.৪টা শিশুৰ দুগুণতকৈও অধিক। কিন্তু এই উগাণ্ডাতো নাবাটাঞ্জীৰ পৰিয়ালৰ আকাৰে তেওঁক সমস্যাৰে ভাৰাক্ৰান্ত কৰি তুলিছে। তেওঁৰ স্বামী দীৰ্ঘদিন ধৰি অনুপস্থিত আছিল, তেওঁলোকৰ সঞ্চয়ৰ ধন লৈ পলায়ন কৰি পৰিয়ালটোক এৰি থৈ গৈছে।
২০১৯ চনত ৰয়টাৰ্ছে তেওঁৰ সৈতে কথা পাতি থকাৰ সময়ত ৰাজধানী কাম্পালাৰ পৰা ৫০ কিলোমিটাৰ (৩১ মাইল) উত্তৰে কফিৰ পথাৰেৰে আগুৰি থকা এখন গাঁৱত চিমেণ্টৰ ব্লকৰে নিৰ্মিত চাৰিটা জীৰ্ণ কোঠাত তেওঁ সন্তানৰ সৈতে বাস কৰিছিল। সাক্ষাৎকাৰৰ সময়ত নাবাটাঞ্জীয়ে কয়— ‘‘মই চকুলো টুকি টুকি ডাঙৰ হৈছোঁ, মোৰ মানুহজনে মোক বহুত কষ্টৰ মাজেৰে জীৱন পাৰ কৰিবলৈ বাধ্য কৰিছে। সকলো সময়তে মই সন্তানক চোৱা-চিতা কৰা আৰু কিছু টকা উপাৰ্জন কৰিবলৈ কাম কৰি পাৰ কৰিছোঁ।” নগদ ধনৰ বাবে হতাশ হৈ পৰা নাবাটাঞ্জীয়ে ইভেণ্ট ডেকৰেটিং, পেলনীয়া সামগ্ৰী সংগ্ৰহ আৰু বিক্ৰী কৰা, স্থানীয় জিন বনোৱা আৰু বনৌষধি বিক্ৰী কৰা কাম কৰে। খাদ্য, চিকিৎসা সেৱা, কাপোৰ-কানি, স্কুলৰ মাচুল আদিতে শেষ হয় তেঁওৰ অৰ্জিত ধন। প্ৰতিদিনে নাবাটাঞ্জীয়ে ২৫ কিলোগ্ৰাম কুঁহিয়াৰৰ সৈতে ৰন্ধা-বঢ়া কৰে বুলি ৰয়টাৰ্ছক জনায়। মাছ আৰু মাংস পৰিয়ালটোৰ বাবে এক বিৰল উপহাৰ। নাবাটাঞ্জীৰ ঘৰত স্কুলৰ পৰা স্নাতক পৰ্যন্ত তেওঁৰ ল’ৰা-ছোৱালীৰ ডিঙিত সোণৰ টিনচেল, গৌৰৱেৰে ওলমি আছে। “মাক কামে চেপি ধৰিছে, আমি যিমান পাৰোঁ সহায় কৰোঁ, যেনে ৰন্ধা-বঢ়া আৰু ধোৱাত, কিন্তু তেওঁ তথাপি পৰিয়ালৰ বাবে গোটেই বোজাটো কঢ়িয়াই লৈ ফুৰে।’’— ২০ বছৰীয়া সন্তান ইভান কিবুকাই কয়। ২৩ বছৰ বয়সত নাবাটাঞ্জীৰ ২৫টা সন্তান আছিল আৰু তেওঁ কয় যে তেওঁ চিকিৎসকক অনুৰোধ কৰিছিল যে তেওঁক আৰু সন্তান জন্ম দিয়া বন্ধ কৰাত সহায় কৰক। কিন্তু তথাপি আকৌ তেওঁক গৰ্ভৱতী হৈ থাকিবলৈ কোৱা হৈছিল, কাৰণ তেওঁৰ ডিম্বাশয়ৰ সংখ্যা ভাবিব নোৱাৰাকৈ বেছি আছিল । মেয়’ ক্লিনিকৰ মতে, অভেৰিয়ান হাইপাৰষ্টিমুলেচন চিনড্ৰমে জীৱনৰ প্ৰতি ভাবুকি কঢ়িয়াই আনিব পাৰে। যাৰ ফলত তেজ জমা হোৱা, বৃক্ক বিকল হোৱা, ডিম্বাশয়ৰ পেচ বা শ্বাস-প্ৰশ্বাসৰ সমস্যা হ’ব পাৰে। যদিও চিকিৎসাৰ ব্যৱস্থা আছে, তথাপি নাবাটাঞ্জীৰ গৃহ দেশত ইয়াক সাধাৰণতে পোৱা নাযায়। তিনি বছৰ পূৰ্বে শেষ সন্তান জন্ম দিয়াৰ পিছত চিকিৎসকে নাবাটাঞ্জীক সন্তান জন্ম দিয়া বন্ধ কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিছিল বুলি জানিব পৰা গৈছে। তেওঁ কয়— “এজন চিকিৎসকে মোক জনাইছিল যে, তেওঁ মোৰ জৰায়ু ভিতৰৰ পৰা কাটি পেলাইছে।”
২০১৯ চনত ৰয়টাৰ্ছে তেওঁৰ সৈতে কথা পাতি থকাৰ সময়ত ৰাজধানী কাম্পালাৰ পৰা ৫০ কিলোমিটাৰ (৩১ মাইল) উত্তৰে কফিৰ পথাৰেৰে আগুৰি থকা এখন গাঁৱত চিমেণ্টৰ ব্লকৰে নিৰ্মিত চাৰিটা জীৰ্ণ কোঠাত তেওঁ সন্তানৰ সৈতে বাস কৰিছিল। সাক্ষাৎকাৰৰ সময়ত নাবাটাঞ্জীয়ে কয়— ‘‘মই চকুলো টুকি টুকি ডাঙৰ হৈছোঁ, মোৰ মানুহজনে মোক বহুত কষ্টৰ মাজেৰে জীৱন পাৰ কৰিবলৈ বাধ্য কৰিছে। সকলো সময়তে মই সন্তানক চোৱা-চিতা কৰা আৰু কিছু টকা উপাৰ্জন কৰিবলৈ কাম কৰি পাৰ কৰিছোঁ।” নগদ ধনৰ বাবে হতাশ হৈ পৰা নাবাটাঞ্জীয়ে ইভেণ্ট ডেকৰেটিং, পেলনীয়া সামগ্ৰী সংগ্ৰহ আৰু বিক্ৰী কৰা, স্থানীয় জিন বনোৱা আৰু বনৌষধি বিক্ৰী কৰা কাম কৰে। খাদ্য, চিকিৎসা সেৱা, কাপোৰ-কানি, স্কুলৰ মাচুল আদিতে শেষ হয় তেঁওৰ অৰ্জিত ধন। প্ৰতিদিনে নাবাটাঞ্জীয়ে ২৫ কিলোগ্ৰাম কুঁহিয়াৰৰ সৈতে ৰন্ধা-বঢ়া কৰে বুলি ৰয়টাৰ্ছক জনায়। মাছ আৰু মাংস পৰিয়ালটোৰ বাবে এক বিৰল উপহাৰ। নাবাটাঞ্জীৰ ঘৰত স্কুলৰ পৰা স্নাতক পৰ্যন্ত তেওঁৰ ল’ৰা-ছোৱালীৰ ডিঙিত সোণৰ টিনচেল, গৌৰৱেৰে ওলমি আছে। “মাক কামে চেপি ধৰিছে, আমি যিমান পাৰোঁ সহায় কৰোঁ, যেনে ৰন্ধা-বঢ়া আৰু ধোৱাত, কিন্তু তেওঁ তথাপি পৰিয়ালৰ বাবে গোটেই বোজাটো কঢ়িয়াই লৈ ফুৰে।’’— ২০ বছৰীয়া সন্তান ইভান কিবুকাই কয়। ২৩ বছৰ বয়সত নাবাটাঞ্জীৰ ২৫টা সন্তান আছিল আৰু তেওঁ কয় যে তেওঁ চিকিৎসকক অনুৰোধ কৰিছিল যে তেওঁক আৰু সন্তান জন্ম দিয়া বন্ধ কৰাত সহায় কৰক। কিন্তু তথাপি আকৌ তেওঁক গৰ্ভৱতী হৈ থাকিবলৈ কোৱা হৈছিল, কাৰণ তেওঁৰ ডিম্বাশয়ৰ সংখ্যা ভাবিব নোৱাৰাকৈ বেছি আছিল । মেয়’ ক্লিনিকৰ মতে, অভেৰিয়ান হাইপাৰষ্টিমুলেচন চিনড্ৰমে জীৱনৰ প্ৰতি ভাবুকি কঢ়িয়াই আনিব পাৰে। যাৰ ফলত তেজ জমা হোৱা, বৃক্ক বিকল হোৱা, ডিম্বাশয়ৰ পেচ বা শ্বাস-প্ৰশ্বাসৰ সমস্যা হ’ব পাৰে। যদিও চিকিৎসাৰ ব্যৱস্থা আছে, তথাপি নাবাটাঞ্জীৰ গৃহ দেশত ইয়াক সাধাৰণতে পোৱা নাযায়। তিনি বছৰ পূৰ্বে শেষ সন্তান জন্ম দিয়াৰ পিছত চিকিৎসকে নাবাটাঞ্জীক সন্তান জন্ম দিয়া বন্ধ কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিছিল বুলি জানিব পৰা গৈছে। তেওঁ কয়— “এজন চিকিৎসকে মোক জনাইছিল যে, তেওঁ মোৰ জৰায়ু ভিতৰৰ পৰা কাটি পেলাইছে।”- কামনা— সন্তানবোৰ ভাল হ’ব
নাবাটাঞ্জীয়ে কয় যে তেওঁৰ জন্মৰ তিনিদিন পিছত তেওঁৰ নিজৰ মাতৃয়ে নিজৰ পৰিয়াল আৰু পাঁচজন ভাতৃক পৰিত্যাগ কৰিছিল। সৰুতে তেওঁৰ মাহীমাকে ডাঙৰ ভাই-ভনীৰ খাদ্যত কাটি লোৱা গিলাচ মিহলাই দিছিল। ফলত আটাইকেইজনৰ মৃত্যু হ’ল। সেই সময়ত এজন আত্মীয়ৰ ওচৰলৈ যোৱা নাবাটাঞ্জীয়ে অকালতে শেষ হোৱাৰ পৰা হাত সাৰিছিল। তেওঁৰ সৰু অৱস্থাতে বুজিবলৈ কঠিন হৈ পৰা অভিজ্ঞতাটোৱে তেওঁক ভাল পাবলৈ, নিজা এটা পৰিয়াল এটা পাবলৈ ইচ্ছা জগাই তুলিছিল যদিও তেওঁ ছটাতকৈ বেছি সন্তান আশা কৰা নাছিল। “মই প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ৰ পৰাই প্ৰাপ্তবয়স্কৰ দায়িত্ব ল’বলৈ আৰম্ভ কৰিছিলোঁ। মই জন্মৰ পৰা আনন্দ পোৱা নাই ।”— তেওঁ কয়। নিজেই ইমান কঠিন শৈশৱ সহ্য কৰি অহা নাবাটাঞ্জীৰ এতিয়া আটাইতকৈ ডাঙৰ কামনা হ’ল তেওঁৰ সন্তানসকল সুখী হোৱাটো। তেওঁ কয়— “সাধাৰণতে মই তেওঁলোকক শিক্ষিত কৰাৰ চেষ্টা কৰিছোঁ। মোৰ সপোন হ’ল মোৰ ল’ৰা-ছোৱালী স্কুললৈ যোৱাটো। তেওঁলোকৰ যিকোনো বস্তুৰ অভাৱ হ’ব পাৰে, কিন্তু তেওঁলোকে স্কুললৈ যাব লাগিব।’’— আল জাজিৰাৰ এখন তথ্যচিত্ৰত এইদৰে কয় নাবাটাঞ্জীয়ে। তেওঁ কয় — “মই ক’ব নোৱাৰোঁ যে, তেওঁলোক মোৰ সন্তান হোৱাৰ বাবে তেওঁলোকে আমনি দিছে। মই তেওঁলোকক পৰিত্যাগ কৰিম বুলি ক’ব নোৱাৰোঁ, কাৰণ তেওঁলোক মোৰ সন্তান, আৰু মই তেওঁলোকক ভাল পাওঁ।’’
