নৱ ঠাকুৰীয়া
যদি কোনোবাই ভাৰতীয় সংসদ আৰু ৰাজ্যিক বিধানসভাত জনপ্ৰতিনিধি নিৰ্বাচনৰ সহজ গাণিতিক হিচাপ আৰু ন্যূনতম ৰাজনৈতিক জ্ঞানক বিশ্বাস কৰে, তেন্তে পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ গণতন্ত্ৰই অহা মাহত নতুন দিল্লীত এগৰাকী জনজাতীয় ৰাষ্ট্ৰপতি লাভ কৰিব বুলি আশা কৰিব পাৰে। দ্ৰৌপদী মুৰ্মু– শিক্ষয়িত্ৰীৰ পৰা ৰাজনীতিকলৈ পৰিণত হোৱা এগৰাকী সাধাৰণ জনজাতি পৰিয়ালৰ মহিলাই অহা ১৮ জুলাইত হ’বলগীয়া ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনৰ বাবে শাসকীয় ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টি নেতৃত্বাধীন ৰাষ্ট্ৰীয় গণতান্ত্ৰিক মিত্ৰজোঁটৰ চৰকাৰৰ পৰা প্ৰৰ্থিত্ব লাভ কৰাৰ লগে লগে তেওঁৰ বিজয় প্ৰায় নিশ্চিত হৈ পৰিছে।
শ্ৰীঅৰবিন্দ অখণ্ড শিক্ষা কেন্দ্ৰত শিক্ষকতা কৰা ওড়িশাৰ ময়ুৰভঞ্জ অঞ্চলৰ পৰা অহা এন ডি এৰ ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ প্ৰাৰ্থীগৰাকীয়ে ইয়াৰ পূৰ্বে ঝাৰখণ্ডৰ ৰাজ্যপাল আৰু নিজৰ ৰাজ্যত মন্ত্ৰী হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। নতুন দিল্লীত উপস্থিত হোৱাৰ পিছত মুৰ্মুৱে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদী, কেন্দ্ৰীয় গৃহমন্ত্ৰী অমিত শ্বাহ, প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰী ৰাজনাথ সিং, বিজেপিৰ ৰাষ্ট্ৰীয় সভাপতি জে পি নাড্ডা, উত্তৰ প্ৰদেশৰ মুখ্যমন্ত্ৰী যোগী আদিত্যনাথ, সাংসদ মুখ্যমন্ত্ৰী শিৱৰাজ সিং চৌহান, অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰী হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাৰ উপস্থিতিত মনোনয়ন পত্ৰ দাখিল কৰে। তেওঁৰ মূল প্ৰতিদ্বন্দ্বী হ’ব এজন অভিজ্ঞ ৰাজনীতিবিদ, যিয়ে শেহতীয়াকৈ গেৰুৱা দলৰ পৰা নিজৰ আনুগত্য স্থানান্তৰ কৰিছিল। ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনৰ যুটীয়া বিৰোধী প্ৰাৰ্থী হিচাপে ঘোষণা কৰা হৈছে প্ৰাক্তন কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰী যশৱন্ত সিনহাক।
২০২২ চনৰ ২৪ জুলাইত ৰাষ্ট্ৰপতি ৰামনাথ কোবিন্দৰ পাঁচ বছৰীয়া কাৰ্যকাল সমাপ্ত হোৱাৰ লগে লগে ভাৰতীয় নিৰ্বাচন আয়োগে শেহতীয়াকৈ ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনৰ সময়সূচী ঘোষণা কৰিছিল আৰু ২১ জুলাইত ফলাফল উপলব্ধ হ’ব। ভাৰতৰ যিকোনো নাগৰিকে কেইটামান চৰ্ত পূৰণ কৰি দেশৰ ৰাষ্ট্ৰপতি হ’ব পাৰে। ৰাষ্ট্ৰপতি পদ প্ৰত্যাশী গৰাকীৰ বয়স কমেও ৩৫ বছৰ হ’ব লাগিব আৰু তেওঁৰ লোকসভাৰ সদস্য হিচাপে নিৰ্বাচিত হোৱা সকলৰ সম অৰ্হতা থাকিব লাগিব। মনোনয়ন দাখিল কৰাৰ সময়ত প্ৰাৰ্থীগৰাকীক ৫০ জন স্বীকৃতিপ্ৰাপ্ত প্ৰস্তাৱক আৰু ৫০ জন উপ প্ৰস্তাৱকৰ (চেকেণ্ডাৰ)ৰ প্ৰয়োজন হয়।
আন গণতান্ত্ৰিক দেশৰ দৰে ভাৰতীয়ই পোনপটীয়াকৈ নিজৰ ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচন নকৰে, কিন্তু গণৰাজ্যৰ মুৰব্বীগৰাকীক জনপ্ৰতিনিধিয়ে (অৰ্থাৎ সংসদ সদস্য আৰু বিধায়ক) ইলেক্ট্ৰৰেল কলেজৰ ভিত্তিত ভোট দিয়ে। ইয়াত লোকসভাৰ (সংসদৰ নিম্ন সদন) ৫৪৩ জন সদস্য, ৰাজ্যসভাত (উচ্চ সদন) ২৩৩ জন সদস্য আৰু সমগ্ৰ দেশৰ বিধানসভাৰ ৪,০৩৩ জন সদস্য অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনত এজন সাংসদৰ ভোটৰ মূল্য ৰাজ্যিক (কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলকে ধৰি) বিধানসভাত থকা মুঠ বিধায়কৰ সংখ্যাৰ লগত ভিন্ন হয়। এজন বিধায়কৰ ভোট-মূল্য নিৰ্ভৰ কৰে সংশ্লিষ্ট ৰাজ্য/কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ ভোটাৰ সংখ্যাৰ ওপৰত।
সম্প্ৰতি শাসকীয় বিজেপিৰ ৯২ জন ৰাজ্যসভাৰ সদস্য (চাৰিজন মনোনীত সাংসদকে ধৰি, যিসকলে ভোট দিব নোৱাৰে) আৰু ৩০১ জন লোকসভাৰ সাংসদ আছে, যিটো দুয়োটা সদনৰ সংযুক্ত শক্তিৰ আধাতকৈও অধিক। গেৰুৱা দলটোৱে জনতা দল-ইউনাইটেড, ৰাষ্ট্ৰীয় লোক জনশক্তি পাৰ্টি, নিজৰ দল, অসম গণ পৰিষদ, মিজো নেচনেল ফ্ৰণ্ট, নেচনেল পিপলছ পাৰ্টি আদিৰ দৰে নিজৰ মিত্ৰজোঁটৰ পৰাও সমৰ্থন লাভ কৰিছে।যিহেতু বিজেপিয়ে ১৮খন ৰাজ্যত ক্ষমতাত আছে, সেয়েহে ই আকৰ্ষণীয় সংখ্যা লাভ কৰিছে (ৰাজনৈতিক মিত্ৰসকলৰ সৈতে) ।
ইফালে, মুৰ্মুৰ গৃহ ৰাজ্যত বিজু জনতা দল চৰকাৰৰ মুৰব্বী নবীন পাটনায়কে ওড়িশাৰ সকলো ৰাজনৈতিক দলকে তেওঁক সমৰ্থন কৰিবলৈ আহ্বান জনায় (যদিও তেওঁলোক এনডিএৰ মিত্ৰ নহয়)। দুটা দশকৰো অধিক সময় ক্ষমতাত থকা পাটনায়কে বিৰোধী দলসমূহকো তেওঁলোকৰ প্ৰাৰ্থী (যশৱন্ত সিনহা)ক প্ৰত্যাহাৰ কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছে। অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ মুখ্যমন্ত্ৰী ৱাই এছ জগন মোহন ৰেড্ডীয়ে ইংগিত দিছে যে তেওঁৰ দল ৱাই এছ আৰ চি পিয়ে মুৰ্মুক সমৰ্থন কৰিব পাৰে। লীগত যোগদান কৰিব পৰা আন সমূহ হ’ল টি আৰ এছ (তেলেংগানা), আপ (দিল্লী আৰু পঞ্জাৱ), জে এম এম (ঝাৰখণ্ড), এ আই এ ডি এম কে (তামিলনাডু), ইত্যাদি।
শাসকীয় বিজেপিৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনৰ বাবে বৰ্তমানৰ উপ-ৰাষ্ট্ৰপতি ভেংকয়া নাইডু আৰু বিভিন্ন ৰাজ্যৰ কেইজনমান স্বনামধন্য ৰাজ্যপালকে ধৰি কেইবাটাও পছন্দৰ ব্যৱস্থা আছিল। কিন্তু নুপুৰ শৰ্মাৰ-হজৰত মহম্মদ বিতৰ্ক, অগ্নিবীৰ নীতি, অত্যাৱশ্যকীয় সামগ্ৰীৰ মূল্যবৃদ্ধি আদিৰ বাবে ব্যাপক জনসাধাৰণৰ হুলস্থুলৰ সন্মুখীন হোৱা দলটোৱে ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱনত এজন দলিতৰ ঠাইত (কোবিন্দ হৈছে কে আৰ নাৰায়ণনৰ পিছত ভাৰতৰ দ্বিতীয় দলিত ৰাষ্ট্ৰপতি)। নীৰৱে মুৰ্মুক তুলি ললে।
দুখীয়া জনজাতীয় পৰিয়ালৰ সকলো সমস্যা নেওচি ভুৱনেশ্বৰ ৰামাদেৱী মহিলা মহাবিদ্যালয়ত পঢ়া-শুনা সম্পূৰ্ণ কৰা মুৰ্মুৰ সংগ্ৰামী জীৱনে যিকোনো ব্যক্তিক আপ্লুত কৰিব পাৰে। ১৯৫৮ চনৰ ২০ জুনত জন্মগ্ৰহণ কৰা মুৰ্মুৱে ওড়িশা ৰাজনীতিত যোগদান কৰাৰ পূৰ্বে শিক্ষক হিচাপে কৰ্মজীৱন আৰম্ভ কৰিছিল। বিজেপিৰ সদস্য হিচাপে দুবাৰকৈ ৰাজ্যিক বিধানসভালৈ নিৰ্বাচিত হৈছিল। মুৰ্মুৱে ভুৱনেশ্বৰত ৰাজ্য চৰকাৰৰ মন্ত্ৰী হিচাপে বিভিন্ন দপ্তৰত কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। উল্লেখযোগ্য যে তেওঁ ঝাৰখণ্ডৰ প্ৰথমগৰাকী মহিলা ৰাজ্যপাল (২০১৫ৰ পৰা ২০২১লৈ) হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ নাম ঘোষণা হোৱাৰ পিছত প্ৰথম প্ৰতিক্ৰিয়া সাংবাদিকৰ আগত প্ৰকাশ কৰি মুৰ্মুৱে কয়- ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ প্ৰাৰ্থী বাচনিৰ প্ৰক্ৰিয়া ইমান আগবাঢ়ি যোৱাত মই আচৰিত হৈছো, মই বিশ্বাস কৰিব পৰা নাছিলো। মুৰ্মুৱে লগতে কয় যে যদিহে তেওঁ এই সন্মানীয় পদটোলৈ নিৰ্বাচিত হয় তেন্তে তেওঁ সাংবিধানিক নিৰ্দেশনাৰ সৈতে কাম কৰিব। প্ৰধান মন্ত্ৰী মোদীয়ে প্ৰাৰম্ভিক টুইটত মন্তব্য কৰিছিল যে মুৰ্মুৰ প্ৰশাসনিক দক্ষতা আছে আৰু আছে এক দীৰ্ঘ পৰিপক্ব ৰাজনৈতিক যাত্ৰা।
ইফালে, বিজেপিৰ প্ৰভাৱশালী মতাদৰ্শবাদী ৰাষ্ট্ৰীয় স্বয়ংসেৱক সংঘৰ সমৰ্থিত অখিল ভাৰতীয় বনবাসী কল্যাণ আশ্ৰমে মুৰ্মুৰ প্ৰাৰ্থিত্বক ভাৰতৰ ১২ কোটি জনজাতি জনসাধাৰণৰ বাবে এক ঐতিহাসিক মুহূৰ্ত বুলি অভিহিত কৰিছে।
“জনজাতিসকল পৰম্পৰাৰ এক অবিচ্ছেদ্য উপাদান আৰু মহান ভাৰতীয় জাতিৰ এক সন্মানীয় সংস্কৃতিৰ উত্তৰাধিকাৰী। অৱশ্যে বহু শতিকাৰ পৰা তেওঁলোকক অৱজ্ঞা কৰি অহা হৈছে।’-ভাৰতৰ সৰ্ববৃহৎ জনজাতীয় বেচৰকাৰী কল্যাণকামী সংগঠন হিচাপে চিহ্নিত এবিভিকেএৰ সভাপতি ৰামচন্দ্ৰ খাৰাড়ীয়ে এইদৰে কয়। তেওঁ দৃঢ়তাৰে কয় যে দেশে স্বাধীনতাৰ গৌৰৱময় ৭৫ বছৰ উদযাপন কৰাৰ সময়ত এগৰাকী চাঁওতালি জনজাতিৰ ভদ্ৰ মহিলাক ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ প্ৰাৰ্থী হিচাপে মনোনীত কৰাটো এক ঐতিহাসিক সিদ্ধান্ত ৰূপে বিবেচিত হৈছে।
