শতাব্দ ষ্টাফ ৰিপ’ৰ্টাৰ, ২১ ছেপ্টেম্বৰ : কিছু বিলিয়ন বছৰৰ আগতে পৃথিৱীত এটা দিনৰ দৈৰ্ঘ্য আছিল ১৯ ঘণ্টা। কিন্তু এতিয়া এটা দিন হ’ল ২৪ ঘণ্টাৰ। এদিনৰ দৈৰ্ঘ্যই ইমান সময় কেনেকৈ বৃদ্ধি কৰিলে? বিজ্ঞানীসকলে ইয়াৰ কাৰণ বিচাৰিছে— ইয়াৰ কাৰণ কি? ইয়াক ব্যাখ্যা কৰি জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানীসকলে কৈছিল যে পৃথিৱীৰ ঘূৰ্ণন লেহেমীয়া হোৱাৰ বাবেই এনে হৈছে।
* প্ৰতিটো শতিকাৰ লগে লগে দিনৰ দৈৰ্ঘ্য বৃদ্ধি
জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানীসকলে ব্যাখ্যা কৰে যে, লাখ লাখ বছৰৰ ভিতৰত চন্দ্ৰৰ প্ৰভাৱত পৃথিৱীত জোৱাৰে সৃষ্টি কৰা ভূ-চুম্বকীয় ঘৰ্ষণৰ ফলত পৃথিৱীৰ ঘূৰ্ণন মন্থৰ হৈ আহিছে। ইয়াৰ ফলত প্ৰতি শতিকাত প্ৰতিদিনৰ দৈৰ্ঘ্য প্ৰায় ২.৩ মিলিছেকেণ্ড বৃদ্ধি পায়। কোটি কোটি বছৰ ধৰি চলি আহিছে এই প্ৰক্ৰিয়া। ফলত এতিয়া পৃথিৱী দিৱস বৃদ্ধি পাইছে।
* এটা দিন এতিয়া ২৪ ঘণ্টাতকৈও বেছি!
কিছু বিলিয়ন বছৰৰ আগতে এটা পৃথিৱীৰ দিন আছিল ১৯ ঘণ্টীয়া। এতিয়া ২৪ ঘণ্টালৈ বৃদ্ধি পাইছে। জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানীসকলে পাৰমাণৱিক ঘড়ী জুখি দেখিছে যে এতিয়া দিনটোৰ দৈৰ্ঘ্য ২৪ ঘন্টাতকৈও বেছি। জিপিএছ ৰখা আৰু আধুনিক জীৱন নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ সময় আমাৰ। বিভিন্ন প্ৰযুক্তিয়েও গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰভাৱ পেলাইছে।
* আটাইতকৈ কম দিনটোৰ অভিলেখ
২০২২ চনৰ জুন মাহত আমি যোৱা ডেৰ শতিকাৰ আটাইতকৈ কম দিনটোৰ অভিলেখ গঢ়িছিলোঁ বুলি জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানীসকলে জনায়। কিন্তু এই অভিলেখৰ পিছতো ২০২০ চনৰ পৰা এই স্থিৰ গতি আৰু অধিক মন্থৰ হৈছে। দিনবোৰ দীঘল হ’বলৈ আৰম্ভ কৰিছে। অৱশ্যে বিজ্ঞানীসকলে কৈছে যে প্ৰকৃত কাৰণ ৰহস্য হৈয়েই আছে।
* শতিকাত প্ৰতিদিনে ০.৬ মিলিছেকেণ্ড বৃদ্ধি হয়
বিজ্ঞানীসকলৰ মতে, বিগত ২০ হাজাৰ বছৰ ধৰি আন এক প্ৰক্ৰিয়াই বিপৰীত দিশত কাম কৰি আহিছে, যাৰ ফলত পৃথিৱীৰ ঘূৰ্ণনৰ গতি তীব্ৰতৰ হৈ পৰিছে। যেতিয়া বৰফ যুগ শেষ হ’ল, তেতিয়া মেৰুৰ বৰফৰ তৰপবোৰ গলি যোৱাৰ ফলত পৃষ্ঠৰ চাপ কমি আহিল। পৃথিৱীৰ মেণ্টেল মেৰুৰ ফালে আগবাঢ়ি গৈ থাকে। গ্ৰহটোৰ ঘূৰ্ণনৰ হাৰ বৃদ্ধি হোৱাৰ লগে লগে ভৰটো পৃথিৱীৰ অক্ষৰ ফালে গতি কৰে। এই প্ৰক্ৰিয়াটো প্ৰতি শতিকাত চুটি হৈ প্ৰতিদিনে প্ৰায় ০.৬ মিলিছেকেণ্ডলৈ বৃদ্ধি পায়।
* ভূমিকম্পৰ সময়সীমা আছিল ১.৮ মাইক্ৰ’ছেকেণ্ড
পৃথিৱীৰ অন্তৰ্ভাগ আৰু পৃষ্ঠৰ মাজৰ সংযোগো কেইবাটাও দশক ধৰি কাৰ্যকৰী হৈ আছে। বৃহৎ ভূমিকম্পই দিনটোৰ দৈৰ্ঘ্য সলনি কৰিব পাৰে, যদিও সাধাৰণতে অতি কম পৰিমাণে। ২০১১ চনত জাপানত ৮.৯ তীব্ৰতাৰ ভূমিকম্প হৈছিল। ই ১.৮ মাইক্ৰ’ছেকেণ্ডৰ দৈৰ্ঘ্য বৃদ্ধি কৰিছিল। তাৰ পিছত কম সময়ৰ বাবে বতৰ বা জলবায়ুৱেও পৃথিৱীৰ ঘূৰ্ণনত গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰভাৱ পেলায়।
* জোৱাৰ-ভাটাৰ চক্ৰই গ্ৰহটোক প্ৰভাৱিত কৰে
পষেকীয়া আৰু মাহেকীয়া জোৱাৰ-ভাটাৰ চক্ৰই গ্ৰহটোক বহু পৰিমাণে প্ৰভাৱিত কৰে। ইয়াৰ ফলত দিনটোৰ দৈৰ্ঘ্য এক মিলিছেকেণ্ডলৈকে সলনি হয়। ১৮.৬ বছৰ পৰ্যন্ত সময়ছোৱাত দিনৰ দৈৰ্ঘ্যৰ ৰেকৰ্ডত জোৱাৰ-ভাটাৰ পৰিৱৰ্তন দেখা গৈছিল। এই পৰিৱৰ্তন লক্ষ্যণীয় হৈ পৰিছে। বায়ুমণ্ডলীয় প্ৰভাৱ, সাগৰীয় সোঁতৰ ভূমিকাও ইয়াৰ বাবে দায়ী হ’ব পাৰে। এই ধাৰা অব্যাহত থাকিলে আমি এটা লিপ ছেকেণ্ড অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব লাগিব।
