আটলাণ্টিকৰ তলত চাৰে ৮ কিলোমিটাৰ বহল গাঁত

শতাব্দ ষ্টাফ ৰিপ’ৰ্টাৰ, ২০ আগষ্ট : আটলাণ্টিক মহাসাগৰৰ তলত উদ্ধাৰ হৈছে ৮.৫ কিলোমিটাৰ বহল এটা গাঁত! প্ৰায় ৬ কোটি ৬০ লাখ বছৰৰ পাছত ইয়াক উদ্ধাৰ কৰা হয়। এতিয়ালৈকে সেই প্ৰকাণ্ড গাঁতটো সাগৰৰ তলত লুকাই আছিল। গাঁতটো সাগৰৰ পৃষ্ঠত নহয় সাগৰৰ তলতহে! এই গাঁতটো কেনেকৈ সৃষ্টি হৈছিল সেই সম্পৰ্কে ভূতত্ত্ববিদসকলে গৱেষণা আৰম্ভ কৰিছে।

বিজ্ঞানীসকলে প্ৰথম অৱস্থাত ভাবে যে এই বিশাল গহ্বৰটো হয়তো গ্ৰহাণুৰ প্ৰভাৱৰ ফলত সৃষ্টি হৈছে। আটলাণ্টিক মহাসাগৰৰ সেই অংশত গ্ৰহাণু এটাৰ প্ৰমাণ পোৱা গৈছিল য’ত এই গহ্বৰটো গঠন হৈছিল। এই বিশাল গহ্বৰটো হয়তো আটলাণ্টিক মহাসাগৰত এটা গ্ৰহাণুৱে খুন্দা মৰাৰ পিছত গঢ় লৈ উঠিছে। কিন্তু গ্ৰহাণুৰ বাহিৰেও সাগৰৰ তলত প্ৰকাণ্ড গাঁত সৃষ্টি হোৱাৰ আন কাৰণো আছে।

এই গাঁতটোৰ অৱস্থান পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ গিনিৰ উপকূলৰ পৰা প্ৰায় ৪০০ কিলোমিটাৰ দূৰত। তাৰ পৰা আৰম্ভ কৰি জনা যায় যে এই গাঁতটো আটলাণ্টিক মহাসাগৰৰ তলত চাৰে আঠ কিলোমিটাৰ প্ৰস্থৰ কাষেৰে আছে। সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰ পৰা প্ৰায় ৪০০ মিটাৰ তলত উদ্ধাৰ কৰা হৈছে এই গহ্বৰ। দৈৰ্ঘ্য এতিয়াও নিশ্চিত কৰা হোৱা নাই। সেই গাঁতটোৰ সৃষ্টিৰ কাৰণ কি সেয়া বুজা হোৱা নাই।

বিজ্ঞানীসকলে ভাবে যে যদি তেওঁলোকে সাগৰৰ তলত গাঁত এটা খনন কৰিব পাৰে তেন্তে তেওঁলোকে নিশ্চিত কৰিব পাৰিব যে সেই গাঁতটো কোনো গ্ৰহাণুৰ ফলত হৈছে নে নাই। সেই ঠাইৰ পৰা ড্ৰিলিং আৰু নমুনা সংগ্ৰহৰ ক্ষেত্ৰত বিজ্ঞানীসকল আশাবাদী। তেতিয়া গ্ৰহাণু তত্ত্বটো প্ৰমাণ কৰি প্ৰমাণ কৰিব পাৰিব যে ৬ কোটি ৬০ লাখ বছৰৰ আগতে ঘটিছিল।

৬ কোটি ৬০ লাখ বছৰৰ আগতে ‘চিক্সুলুবু’ নামৰ এটা গ্ৰহাণুৱে পৃথিৱীত খুন্দা মাৰিছিল। এই গ্ৰহাণুটো হয়তো আটলাণ্টিক মহাসাগৰত পৰিছিল। গ্ৰহাণুটোৱে পৃথিৱীত খুন্দা মৰাৰ ফলত ডাইনোছৰবোৰ বিলুপ্ত হয়। সেই তথ্যসমূহ শেহতীয়াকৈ ছায়েন্স এডভান্সেছ নামৰ আলোচনীত প্ৰকাশ পাইছে। ইয়াৰ উপৰি পৃথিৱীত বৃহৎ গ্ৰহাণু আৰু ধুমকেতুৰ প্ৰভাৱৰ ফলত ভূতাত্ত্বিক পৰিৱৰ্তন হ’ব পাৰে বুলি প্ৰমাণ পোৱা যাব।

কম্পিউটাৰ চিমুলেচন ব্যৱহাৰ কৰি গৱেষকসকলে এই গহ্বৰটো উদ্ধাৰ কৰে আৰু বৃহৎ দুৰ্যোগৰ কাৰণ আৰু প্ৰভাৱ চিনাক্ত কৰিবলৈ সক্ষম হয়। চিমুলেচনে ইংগিত দিয়ে যে ৫০০ৰ পৰা ৮০০ মিটাৰ পানীৰ তলত ৪০০ মিটাৰ বহল গ্ৰহাণুৰ আঘাতৰ ফলত এই গাঁতটোৰ সৃষ্টি হৈছিল। এই পতনৰ প্ৰভাৱৰ ফলত এক কিলোমিটাৰতকৈ অধিক উচ্চতাৰ ছুনামীৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে বা অধিক প্ৰবল ভূমিকম্পৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।

২০২২ চনত টংগাত হোৱা বিস্ফোৰণ আৰু চুনামীৰ তুলনাত এই গ্ৰহাণুৰ প্ৰভাৱ ১০০০ গুণ বেছি শক্তিশালী আছিল। এই সকলোবোৰ কম্পিউটাৰ চিমুলেচনৰ পৰা আহৰণ কৰা হৈছে। এই তথ্যসমূহ সংশোধন কৰাৰ প্ৰয়োজন আছে। এৰিজোনা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ এজন গ্ৰহ বিজ্ঞানী ড° ভেৰ’নিকা ব্ৰেই এই কথা কৈছিল। এডিনবৰাৰ হেৰিয়েট-ৱাট বিশ্ববিদ্যালয়ৰ এজন ভূতত্ত্ববিদ। উইজডিয়ান নিকোলছনে আটলাণ্টিকৰ সাগৰতলৰ পৰা হোৱা ভূমিকম্পৰ প্ৰতিফলন পৰীক্ষা কৰি এই গহ্বৰটো আৱিষ্কাৰ কৰিছিল।

ভূমিকম্পৰ তথ্য বিশ্লেষণে দেখুৱাইছে যে গ্ৰহাণুৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত পলসসমূহ ক্ৰিটেচিয়াছ-পেলিঅ’জিন সীমাৰ সৈতে মিল খায়। কিন্তু ভূমিকম্পৰ তথ্যৰ ৰিজ’লিউচনৰ বাবে তেওঁলোক এতিয়াও এই তত্ত্বৰ বিষয়ে নিশ্চিত নহয়। গ্ৰহাণুৰ আঘাতৰ সময়ছোৱা সেই সময়ৰ লগত মিলি যায়; যেতিয়া ডাইনোছৰবোৰ পৃথিৱীৰ পৰা নোহোৱা হৈছিল।