শতাব্দ ষ্টাফ ৰিপ’ৰ্টাৰ, ৩১ মে’ : প্ৰতিৰক্ষা উৎপাদন খণ্ডত আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ বাবে ভাৰতে চলাই অহা চেষ্টাৰ ফলত এক বৃহৎ সহায়ৰ বাবে কেন্দ্ৰীয় প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ে ৩১ মে’ মঙলবাৰে ভাৰত ডাইনামিকছ লিমিটেড (BDL)ৰ সৈতে ভাৰতীয় বায়ুসেনা আৰু ভাৰতীয় নৌসেনাক সজ্জিত কৰাৰ বাবে ২,৯৭১ কোটিৰ এক চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। উক্ত চুক্তি অনুসৰি ভিজুৱেল ৰেঞ্জৰ এয়াৰ-টু-এয়াৰ মিছাইল অস্ত্ৰ এমকে-১ (Astra Mk-I)ৰ বাহিৰেও আন কিছুমান সঁজুলি যোগান ধৰিব কোম্পানীটোৱে। এই ক্ষেপণাস্ত্ৰ আৰু সংশ্লিষ্ট ব্যৱস্থাসমূহৰ উৎপাদনৰ বাবে প্ৰতিৰক্ষা গৱেষণা উন্নয়ন সংস্থাই BDLলৈ প্ৰযুক্তি হস্তান্তৰ কৰিছে। এই মিছাইলটো ছু-৩০ যুঁজাৰু বিমানৰ সৈতে সম্পূৰ্ণৰূপে সংযুক্ত কৰা হৈছে আৰু এতিয়া ই থলুৱা তেজছ লঘু যুদ্ধ বিমানৰ দৰে অন্যান্য যুদ্ধ বিমানৰ সামৰ্থ্য বৃদ্ধি কৰিব বুলি বিষয়াসকলে জনায়। অস্ত্ৰক পৰ্যায়ক্ৰমে অন্যান্য যুঁজাৰু বিমানৰ সৈতে সংযুক্ত কৰা হ’ব। ভাৰতৰ একমাত্ৰ বিমানবাহী জাহাজ আই এন এছ বিক্ৰমাদিত্যৰ পৰা চলাচল কৰা ভাৰতীয় নৌসেনাৰ মিগ-২৯কে যুঁজাৰু বিমানতো এই ক্ষেপণাস্ত্ৰ সজ্জিত কৰা হ’ব। প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ে এক বিবৃতিত এই বিষয়ে এনেদৰে কয়— “এতিয়ালৈকে থলুৱাভাৱে এই শ্ৰেণীৰ ক্ষেপণাস্ত্ৰ নিৰ্মাণৰ প্ৰযুক্তি উপলব্ধ নাছিল। আই এ এফে জাৰি কৰা কৰ্মচাৰীৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি ডি আৰ ডি অ’ই এষ্ট্ৰাক থলুৱাভাৱে ডিজাইন আৰু বিকশিত কৰিছে, বিয়ণ্ড ভিজুৱেল ৰেঞ্জ (BVR)ৰ লগতে ক্ল’জ কম্বেট এংগেজমেণ্টৰ বাবে যোগান ধৰিছে, আৰু বিদেশী উৎসৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা হ্ৰাস কৰিছে।”
লাডাখ খণ্ডত চীনৰ সৈতে চলি থকা শীতল প্ৰতিযোগিতাৰ মাজতে যোৱা বছৰ জৰুৰীকালীন ক্ৰয়ৰ অধীনত কমসংখ্যক চুক্তিবদ্ধ হোৱা অস্ত্ৰ মিছাইলৰ বাবে এইটো প্ৰথমটো ডাঙৰ অৰ্ডাৰ বুলি বিষয়াসকলে জনায়। ৰাছিয়া-ইউক্ৰেইনৰ মাজত চলি থকা সংকটে বিশেষকৈ ৰাছিয়াৰ পৰা আমদানি কৰা অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰৰ ওপৰত ভাৰতৰ অতিশয় নিৰ্ভৰশীলতাক উদঙাই দিছে আৰু আত্মনিৰ্ভৰশীল হ’বলৈ থলুৱাকৰণৰ অভিযান ক্ষিপ্ৰ কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰিছে। BVRৰ ক্ষমতাই যুঁজাৰু বিমানসমূহক এক উল্লেখযোগ্য দূৰত্বৰ পৰা শত্ৰুৰ বিমানক গুলীয়াবলৈ সহায় কৰে। একে সময়তে বিৰোধীৰ বায়ু প্ৰতিৰক্ষা বেহুৰ বাহিৰত থাকে। মন্ত্ৰালয়ে জনোৱা মতে, অস্ত্ৰ মিছাইল প্ৰযুক্তিগতভাৱে উচ্চমানৰ আৰু বহু অনুৰূপ আমদানিকৃত মিছাইল ব্যৱস্থাতকৈ কম মূল্যৰ। এই প্ৰকল্পটোৱে BDLত আন্তঃগাঁথনি আৰু পৰীক্ষণৰ সুবিধা বিকাশৰ বাবে অনুঘটক হিচাপে কাম কৰিব। ইয়াৰ উপৰি কমেও ২৫ বছৰলৈ এৰ’স্পেচ প্ৰযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত কেইবাটাও ক্ষুদ্ৰ আৰু মজলীয়া উদ্যোগৰ বাবে সুযোগ সৃষ্টি কৰিব। এই প্ৰকল্পই ‘আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত’ৰ মনোভাৱ মূৰ্ত কৰি তুলিছে। চেণ্টাৰ ফৰ এয়াৰ পাৱাৰ ষ্টাডিজৰ সঞ্চালক প্ৰধান এয়াৰ মাৰ্শ্বাল অনিল চোপ্ৰাই (অৱসৰপ্ৰাপ্ত) কয় যে, মিছাইল ছেগমেণ্টত আত্মনিৰ্ভৰশীলতা লাভৰ দিশত ই এক ডাঙৰ জাঁপ। তেওঁ কয়— ‘‘আমি দীৰ্ঘদিন ধৰি ৰাছিয়া আৰু ইজৰাইলৰ মিছাইল ব্যৱস্থাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল হৈ আছোঁ। অস্ত্ৰ মিছাইলৰ স্থানীয় উৎপাদনে থলুৱা সামৰ্থ্যৰ এক জটিল ব্যৱধান পূৰণ কৰিব।”
ভাৰতে বিগত দুবছৰত প্ৰতিৰক্ষা উৎপাদন খণ্ডত আত্মনিৰ্ভৰশীলতা বৃদ্ধিৰ বাবে ৩১০টা ভিন্ন ধৰণৰ অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ আৰু ব্যৱস্থা আমদানি কৰাত পৰ্যায়ক্ৰমে নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰিছে। ইয়াৰ ভিতৰত আছে লঘু ওজনৰ টেংক, নৌসেনাৰ উপযোগী হেলিকপ্টাৰ, আৰ্টিলাৰী বন্দুক, মিছাইল, ল’ইটাৰিং মিউনিচন, মিছাইল ধ্বংসকাৰী, জাহাজত চলা ক্ৰুজ মিছাইল, লঘু যুদ্ধ বিমান, লঘু পৰিবহণ বিমান, দীৰ্ঘ দূৰত্বৰ স্থল আক্ৰমণৰ ক্ৰুজ মিছাইল, মৌলিক প্ৰশিক্ষক বিমান, মাল্টি- বেৰেল ৰকেট লঞ্চাৰ, এছল্ট ৰাইফল, স্নাইপাৰ ৰাইফল, নিৰ্দিষ্ট ধৰণৰ হেলিকপ্টাৰ, পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মৰ কৰ্ভেট, আৰু বায়ুমণ্ডলত আগতীয়া সতৰ্কবাণী আৰু নিয়ন্ত্ৰণ (AEW&C) ব্যৱস্থা।
