ৰাষ্ট্ৰপতি পদত দ্ৰৌপদী মুৰ্মুৰৰ জয়ৰ বাবে মাথোঁ আনুষ্ঠানিকতাহে বাকী। জয়ৰ বাবে প্রয়োজনীয় সংখ্যাৰ ওচৰ চাপিল সাংসদ-বিধায়ক। ইয়াৰ পিছতো এনডিএৰ মিত্ৰশক্তিৰ লগতে কেইবাটাও বিৰোধী দলৰ সমৰ্থনৰ আশ্বাসৰ মিলন ঘটিছে। সেইবাবেই বিজেপিয়ে পৰৱৰ্তী কাৰ্যসূচীৰ পৰিকল্পনা আৰম্ভ কৰিছে। বিজেপিৰ লক্ষ্য— দ্ৰৌপদীক ‘প্ৰথম জনজাতীয় ৰাষ্ট্ৰপতি’ হিচাপে প্ৰচাৰ কৰা। গতিকে ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনৰ পিছত গেৰুৱা শিবিৰে দেশৰ জনজাতীয় অঞ্চলসমূহত দ্ৰৌপদীৰ ভাবমূৰ্তি বিয়পোৱাৰ ধাৰণা কৰা হৈছে। বিজেপিৰ সূত্ৰ অনুসৰি, হায়দৰাবাদত সদ্য সমাপ্ত ৰাষ্ট্ৰীয় কাৰ্যকৰী সমিতিৰ এখন বৈঠকত স্বয়ং প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে এই প্ৰস্তাৱ আগবঢ়াইছিল। ইয়াৰ পিছতে দলটোৱে সিদ্ধান্ত লয় যে, ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচন শেষ হোৱাৰ পিছত বিজেপিৰ অনুসূচিত জাতি ফ্ৰণ্টে দ্ৰৌপদীৰ দেশৰ শীৰ্ষ সাংবিধানিক পদত অধিষ্ঠিত কৰাটোক লৈ ৰাজ্যসমূহত প্ৰচাৰ চলাব। বিৰোধী দলৰ ‘উচ্চবৰ্ণ’ প্ৰাৰ্থী যশোৱন্ত সিনহাক পৰাস্ত কৰাতকৈ বিজেপিৰ প্ৰচাৰ অভিযান অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ হ’ব বুলি কয় যে, যিকোনো ‘খিলঞ্জীয়া’ ব্যক্তিক প্ৰথমবাৰৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱনলৈ প্ৰেৰণ কৰাটো তেওঁলোকৰ উদ্যোগ। সেই কৃতিত্বৰ দাবীদাৰো তেওঁলোক। দৰাচলতে বিজেপিয়ে দ্ৰৌপদীক কেইবাটাও দিশত থিয় কৰাইছে। সেইবাবেই এই অভিযানৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছে। কেন্দ্ৰীয় গৃহমন্ত্ৰী অমিত শ্বাহে হায়দৰাবাদত স্পষ্ট কৰি দিছে যে, বিজেপিয়ে সমগ্ৰ দেশতে নিজৰ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰাৰ সপোন দেখিছে। তেওঁ দাবী কৰে যে, অহা তিনি-চাৰি দশকলৈ ভাৰতত ‘বিজেপি শাসন’ অব্যাহত থাকিব। কেৱল মৌখিকভাৱে নহয়, দলৰ ৰাজনৈতিক প্ৰস্তাৱতো। দ্ৰৌপদী সেই দীৰ্ঘম্যাদী সংখ্যাবোৰৰ যোগ, বিয়োগ, গুণন আৰু ভাগৰ লগত মিলাবলৈ ‘আশ্ৰয়’ৰ ভিতৰত অন্যতম হ’বলৈ গৈ আছে। দেশত মুঠ বিধানসভাৰ আসনৰ সংখ্যা হৈছে ৪১২০ খন। ইয়াৰে ৫৫৬ খন আসন অনুসূচিত জনজাতিৰ বাবে সংৰক্ষিত, যাৰ ভাগ্য জনজাতি জনগোষ্ঠীয়ে নিৰ্ধাৰণ কৰে। আৰু এনে লোকসভাৰ আসনৰ সংখ্যা ৪৮ খন। এইদৰে দীৰ্ঘম্যাদী পৰিকল্পনাত ভাৰতত বহনক্ষম শক্তিৰ সম্প্ৰসাৰণৰ সেই ভোট অস্বীকাৰ কৰিব নোৱাৰি। আকৌ উত্তৰ-পূব ভাৰতলৈ চালে তাত খিলঞ্জীয়া জনগোষ্ঠীয়েই মূল শক্তি। ভাৰতৰ মুঠ জনসংখ্যাৰ ৮.৭ শতাংশ খিলঞ্জীয়া যদিও মিজোৰামত ই ৯৪.৪ শতাংশ। মেঘালয়ৰ আৰু নাগালেণ্ডতো খিলঞ্জীয়াৰ দপদপনি। ৬০ খন আসনযুক্ত অৰুণাচল প্ৰদেশ বিধানসভাত অনুসূচিত জনজাতিৰ বাবে ৫৯ খন আসন সংৰক্ষিত। বৃহত্তৰ ৰাজ্য ছত্তিচগড়, মধ্যপ্ৰদেশ, ঝাৰখণ্ড আৰু উৰিষ্যাত অনুসূচিত জনজাতিৰ বাবে সংৰক্ষিত আসনৰ সংখ্যা ক্ৰমে ২৯, ৪৮, ২৬ আৰু ৩৩। ৰাজস্থানত ২৫ আৰু গুজৰাটত ২৬। এইখিনিতে নিহিত হৈ আছে বিজেপিৰ দীৰ্ঘম্যাদী পৰিকল্পনা। দ্ৰৌপদীৰ এই সিদ্ধান্ত অদূৰ ভৱিষ্যতে সফলতা অৰ্জনৰ বাবে ট্ৰাম্প কাৰ্ড হ’ব পাৰে। গুজৰাটত চলিত বৰ্ষত বিধানসভা নিৰ্বাচন। ২০১১ চনৰ লোকপিয়ল অনুসৰি ৰাজ্যখনত প্ৰায় ১৪ শতাংশ খিলঞ্জীয়া লোকে বাস কৰে। মোদী-শ্বাহৰ ৰাজ্যত যোৱা বিধানসভা নিৰ্বাচনত বিজেপিয়ে ১৬খন আসন হেৰুৱাইছিল। এই আসন কেইখন কংগ্ৰেছলৈ গৈছিল। ২৬ খন অনুসূচিত জনজাতীয় আসনৰ ভিতৰত ১৫ খন আসনত কংগ্ৰেছে জয়লাভ কৰিছিল। ২০২৩ চনত ছত্তীশগড়, ৰাজস্থান আৰু মধ্যপ্ৰদেশত ভোট আছে। সেই চাৰিখন ৰাজ্যৰ ১২৭ খন জনজাতীয় প্ৰধান আসনৰ ভিতৰত ৬ খন আসন কংগ্ৰেছৰ হাতত আছে। উৰিষ্যা, ঝাৰখণ্ড, মহাৰাষ্ট্ৰ, তেলেংগানা, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ আৰু কৰ্ণাটক একেলগে অনুসূচিত জনজাতিৰ বাবে সংৰক্ষিত ৯৬ খন আসন। ইয়াৰে মাত্ৰ চাৰিখনহে বিজেপিৰ দখলত আছে। উপৰোক্ত তথ্যৰ পৰা স্পষ্ট হৈ পৰিছে যে, বিজেপিয়ে দ্ৰৌপদীক ৰাষ্ট্ৰপতি পদত অধিষ্ঠিত কৰি জনজাতীয় জনগোষ্ঠীৰ মাজত দলৰ গ্ৰহণযোগ্যতা বৃদ্ধি কৰিব বিচাৰিছে। দলৰ প্ৰাক্তন সাংসদ স্বপন দাসগুপ্তৰ মতে, দ্ৰৌপদী মুৰ্মু আচলতে এটা প্ৰতীক। তেওঁ কয়— ‘‘যেতিয়া আমি আমাৰ স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰীয়া জয়ন্তী উদযাপন কৰিছোঁ, সেই সময়ত নৰেন্দ্ৰ মোডীয়ে লোৱা সিদ্ধান্ত গভীৰভাৱে প্ৰতীকী।’’ তেওঁ আৰু কয়— “বিজেপিৰ বৰ্তমানৰ ৰাজনৈতিক দৃষ্টিভংগী সলনি হৈছে। পোন্ধৰ বছৰ আগতে বিজেপিৰ অৰ্থ আছিল হিন্দীভাষী উচ্চ আৰু মধ্যবৰ্ণ আৰু চহৰীয়া মানুহৰ এটা দল। এতিয়া আকাশখনেই সীমা।” তেওঁ আৰু কয় যে, বিজেপিয়ে এতিয়া সমাজৰ বিভিন্ন শ্ৰেণীত অনুপ্ৰৱেশ কৰিছে। সংগঠনটোৰ সামাজিক গাঁথনিও সলনি হৈছে। উচ্চ বৰ্ণৰ সদায় প্ৰতিনিধিত্ব কৰা হৈছিল। এতিয়া আন পিছপৰা শ্ৰেণী, দলিত, আদিবাসী সম্প্ৰদায়েও ইয়াত যোগদান কৰিছে। এতিয়া দলটোৱে দক্ষিণ ভাৰতত নিজৰ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰিব বিচাৰিছে। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে ‘দুখীয়া কল্যাণ’ শ্লোগানত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে। অমিত শ্বাহে কয় যে, অহা ৩০-৪০ বছৰত বিজেপি হ’ব দেশৰ প্ৰথমটো দল। এই সকলোবোৰলৈ চাই সাতে সোতৰই মিলাই দ্ৰৌপদী মুৰ্মুক সজোৱা হৈছে খেল জয়ৰ ট্ৰাম্পকাৰ্ড। অৱশ্যে বংগৰ শাসকীয় দল তৃণমূল কংগ্ৰেছৰ সাংসদ সৌগত ৰায়ে বিজেপিৰ দীৰ্ঘম্যাদী আশাবাদক গুৰুত্ব দিব নিবিচাৰে। জ্যেষ্ঠ সাংসদগৰাকীয়ে কয়— ‘’দ্ৰৌপদী মুৰ্মু এগৰাকী ব্যক্তি। নিৰ্বাচিত হোৱাৰ পিছত তেওঁৰ বিষয়ে আৰু প্ৰচাৰ নহ’ব। ৰবৰ ষ্টাম্প হিচাপে বিল্ডিঙত বহিব ৰাষ্ট্ৰপতিগৰাকী। ফলত দীৰ্ঘম্যাদী লাভৰ প্ৰশ্নই নাহে। বিজেপিয়ে ৰাষ্ট্ৰপতিৰ নাম প্ৰচাৰ কৰিব নোৱাৰিব। ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱনত বিচ্ছিন্ন হৈ থাকিব দ্ৰৌপদী।” কিন্তু সৌগত ৰায়ৰ দৰে চি পি এমৰ মহম্মদ চেলিম বিজেপিৰ এই পৰিকল্পনা উৰুৱাই দিবলৈ ইচ্ছুক নহয়। যদিও তেওঁ দীৰ্ঘকালীনভাৱে বিজেপি লাভৱান হ’ব নে নহয় সেই বিষয়ে ভৱিষ্যদ্বাণী কৰা নাই, তথাপি তেওঁ কয়— ‘‘বিজেপিয়ে ভোটৰ সুবিধা লাভ কৰিলেও ই জনজাতীয় জনগোষ্ঠীক একেবাৰেই লাভান্বিত নকৰে। একাউণ্টিঙে কাম কৰে। বিজেপিয়ে যেতিয়া প্ৰথম উজনিলৈ খোজ দিছিল, তেতিয়া বাংগৰু লক্ষ্মণে জন কৃষ্ণমূৰ্তিক সভাপতি হিচাপে আনিছিল। তেওঁলোকক কিন্তু পিছত আৰু কেতিয়াও দেখা পোৱা নগ’ল।” চেলিমৰ ভাষাত— “সকলো আচলতে পিছফালৰ পৰা আৰ এছ এছ। তেওঁলোকৰ এটা সামাজিক ইঞ্জিনিয়াৰিং আছে। ৰাজবংশী, অনুসূচিত জাতি, নেপালী, গোৰ্খা, হিন্দু, মুছলমানে সকলো সময়তে কৰি আছে। এতিয়া উৰিষ্যা আৰু ঝাৰখণ্ডে বিচাৰে ক্ষমতা। দ্ৰৌপদী মুৰ্মু উৰিষ্যাৰ। ঝাৰখণ্ডৰ এজন মন্ত্ৰী আৰু এজন প্ৰাক্তন ৰাজ্যপালো আছিল। কিন্তু ই মানুহক উপকৃত কৰিবনে? ” উল্লেখ্য যে, ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত বিজেপিৰ তেনে কোনো জনজাতীয় মুখ নাই। ৰাষ্ট্ৰপতি দলৰ মুখ হ’ব নোৱাৰে। অৱশ্যে বিজেপিৰ পৰিকল্পনা হৈছে দ্ৰৌপদীক ৰাষ্ট্ৰপতি বনোৱাৰ ‘সাফল্য আৰু পদক্ষেপ’ৰ কথা প্ৰচাৰ কৰা। নিৰ্বাচনৰ আগৰ দৰেই হ’ব। জনজাতীয়ৰ মন জয়েৰে ভোট লাভ কৰাটোৱেই হ’ব লক্ষ্য। সেইবাবেই ৰাজনীতিৰ বিষয়ে জনাসকলে ভাবে যে, ‘দ্ৰৌপদী-ভজন’ আৰু ৰামনাম জপ গেৰুৱা শিবিৰৰ নতুন আশ্ৰয় হ’ব পাৰে।
শতাব্দ সম্পাদনা গোট
