শতাব্দ ষ্টাফ ৰিপ’ৰ্টাৰ, ১৯ অক্টোবৰ : বৰ্তমান সমগ্ৰ বিশ্বতে ই-আৱৰ্জনা এক ডাঙৰ চিন্তাৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ইলেক্ট্ৰনিক সঁজুলিত সীহ, চিলিকন, টিন, কেডমিয়াম, পাৰা, জিংক আদি বিভিন্ন ৰাসায়নিক পদাৰ্থ থাকে। যিবোৰে প্ৰকৃতিক বিভিন্ন প্ৰকাৰে প্ৰদূষিত কৰি আহিছে। যাৰ ফলত মানুহৰ দেহত বিভিন্ন ৰোগ প্ৰৱেশ কৰি আহিছে। ৰোগৰ আশংকাও বাঢ়িছে। বিশেষকৈ গৰ্ভৱতী মাতৃ আৰু শিশু এই সকলোবোৰ ৰাসায়নিক স্ক্ৰীণৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হয়। বিশ্বজুৰি বৃদ্ধি পোৱা বৃহৎ পৰিমাণৰ ই-আৱৰ্জনা শেহতীয়া বছৰবোৰত পৰিৱেশ কৰ্মীসকলৰ মাজত এক নতুন চিন্তাৰ কাৰণ হৈ পৰিছে। ইলেক্ট্ৰনিক সঁজুলি নিৰ্মাণত মূল্যৱান ধাতুৰ অপচয় হয়, যাৰ ফলত পৰিৱেশৰ ওপৰত যথেষ্ট বেয়া প্ৰভাৱ পৰে। ইলেক্ট্ৰনিক কেবলৰ বাবে তাম তৈয়াৰ কৰাত ব্যৱহাৰ কৰা কোবাল্ট ধাতুও খননৰ পৰা আহে। যন্ত্ৰসমূহ পুনঃব্যৱহাৰ নকৰিলে বা যন্ত্ৰসমূহৰ পৰা মূল্যৱান ধাতুসমূহ উদ্ধাৰৰ বাবে কোনো পদক্ষেপ নকৰিলে মূল্যৱান ধাতুবোৰ আৱৰ্জনা হিচাপে হেৰাই যায়। গ্লোবেল ই-ৱেষ্ট মেনেজমেণ্ট আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংস্থা ৱেষ্ট ইলেক্ট্ৰিকেল এণ্ড ইলেক্ট্ৰনিক ইকুইপমেণ্ট (WEEE) ফ’ৰামে জনোৱা মতে এই বছৰ মুঠ ৫৩০ কোটি মোবাইল ফোন ই-ৱেষ্ট হৈ পৰিব। ইয়াৰ কোনোটোৱেই পুনঃব্যৱহাৰ কৰিব নোৱাৰি। WEEE এ লগতে কয় যে ৱাশ্বিং মেচিন, টেবলেট কম্পিউটাৰ আৰু জিপিএছ ডিভাইচৰ দৰে ইলেক্ট্ৰনিক সামগ্ৰীৰ পৰা উৎপন্ন হোৱা পাহাৰীয়া আৱৰ্জনা আজিৰ পৰা ৮ বছৰৰ পিছত ২০৩০ চনৰ ভিতৰত ৭ কোটি ৪০ লাখ টনলৈ বৃদ্ধি পাব। WEEE ফ’ৰামে বিভিন্ন তথ্য বিশ্লেষণ কৰি এই বৃহৎ সংখ্যক ডিভাইচৰ অনুমান কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছে যিবোৰ ই-ৱেষ্ট হিচাপে শেষ হয়। বিভিন্ন গৱেষণাৰ পৰা জানিব পৰা গৈছে যে বহু মোবাইল ফোনৰ গৰাকীয়ে নিজৰ পুৰণি ডিভাইচবোৰ নিজৰ ঘৰতে ৰাখে। পুনঃব্যৱহাৰ কৰাৰ পৰিৱৰ্তে দিনে দিনে মোবাইলটো নিজৰ লগত এনেয়ে থৈ দিয়ে। WEEEৰ সঞ্চালক প্ৰধান পাস্কেল লেৰয়ে কয়— “মানুহে লাহে লাহে উপলব্ধি কৰিছে যে তুচ্ছ যেন লগা বস্তুবোৰৰো যথেষ্ট মূল্য আছে। তেওঁলোকে উপলব্ধি কৰিছে যে এই অসাৰ কথাবোৰে একেলগে মহান কামৰ সূচনা কৰিব পাৰে।” এটা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংবাদ মাধ্যমৰ তথ্য অনুসৰি বিশ্বজুৰি মানুহৰ হাতত ১,৬০০ কোটি মোবাইল ফোন আছে বুলি অনুমান কৰা হৈছে। আৰু ইয়াৰে ইউৰোপীয় নাগৰিকৰ মালিকানাধীন যন্ত্ৰসমূহৰ এক তৃতীয়াংশ ব্যৱহাৰ নকৰাকৈয়ে ৰৈ যায়। কোৱা বাহুল্য যে ইয়াৰ ফলত সৃষ্টি হোৱা সমস্যাটো গুৰুতৰ।
