শতাব্দ ষ্টাফ ৰিপ’ৰ্টাৰ, ৫ ছেপ্টেম্বৰ : ১৯৭২ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত মানুহ চন্দ্ৰত অৱতৰণ কৰিছিল। নাছাৰ এপ’ল’ অভিযানৰ ফলত চন্দ্ৰলৈ যোৱা শেষৰটো মানৱীয় অভিযান সম্ভৱ হৈ উঠিছিল। তাৰ পাছত ৫০ বছৰ পাৰ হৈ গ’ল৷ আৰু কোনো মহাকাশ সংস্থাই চন্দ্ৰলৈ মানুহ পঠিয়াব নোৱাৰিলে। নাছা, ইছা, ইছৰো— চন্দ্ৰলৈ মানুহ পঠিয়াবলৈ কোনো সফল হোৱা নাই। শেহতীয়াকৈ নাছাৰ আৰ্টেমিছ অভিযান বাৰে বাৰে বাধাগ্ৰস্ত হৈ আহিছে। সপোন ভাঙি গৈ আছে।
৫০ বছৰীয়া ইতিহাস
১৯৬৯ চনত মানুহ প্ৰথম চন্দ্ৰলৈ গৈছিল। সেই ঘটনাই সমগ্ৰ বিশ্বক আলোড়িত কৰিছিল। ১৯৬৯ চনৰ ২১ জুলাইত এপ’ল’ ১১ অভিযানৰ পৰা চন্দ্ৰৰ পৃষ্ঠত ভৰি দিছিল নীল আৰ্মষ্ট্ৰঙে। তাৰ পিছত ১৯৭২ চনলৈকে তিনি বছৰত চন্দ্ৰলৈ ৬টা মনুষ্যবাহী অভিযান হৈছিল। মুঠ ১২ জন লোকে চন্দ্ৰৰ পিঠিত খোজ কাঢ়িছিল। ফটো তুলিছিল, ফ্লেগ কৰিছিল, পৰীক্ষা কৰিছিল। তাৰ পিছত নমুনা সংগ্ৰহ কৰি চন্দ্ৰৰ পৰা ঘূৰাই অনা হৈছিল। শেষৰটো অভিযান আছিল ১৯৭২ চনত। চন্দ্ৰত পৃথিৱীৰ শেষ অতিথি আছিল মহাকাশচাৰী ইউজিন চেৰ্নান।
নাছাৰ এই পদক্ষেপ সাময়িকভাৱে স্থগিত
অৰ্ধ শতিকা পাৰ হৈ গ’ল। কিন্তু কোনো মানুহে চন্দ্ৰত ভৰি দিব পৰা নাই। ৫০ বছৰৰ পাছত নাছাই উদ্যোগ লৈ চন্দ্ৰলৈ মানুহ পঠিয়াবলৈ ওলাইছে। চন্দ্ৰলৈ মানুহ পঠোৱাৰ বাবে নাছাই আৰম্ভ কৰিবলৈ ওলাইছে আৰ্টেমিছ অভিযান। কিন্তু সেই মিছনৰ প্ৰথম দুটা প্ৰচেষ্টা বিফল হ’ল। দুবাৰ চেষ্টা কৰাৰ পিছতো আৰম্ভ কৰিব পৰা নগ’ল আৰ্টেমিছ মিছন। আৰ্টেমিছ-১ উৎক্ষেপণৰ সময়ত স্থগিত ৰাখিবলগীয়া হৈছে।
২০২৫ৰ ভিতৰত চন্দ্ৰলৈ মানুহ পঠোৱাৰ লক্ষ্য
চন্দ্ৰলৈ মানুহ পঠোৱাৰ এই অভিযান হাতত লৈছে আমেৰিকাৰ মহাকাশ সংস্থাই। ইতিমধ্যে তেওঁলোকৰ প্ৰস্তুতি আৰম্ভ হৈছিল। চন্দ্ৰৰ ওপৰত জৈৱিক পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা কৰাৰ বাবে ২৯ আগষ্টত উৎক্ষেপণ কৰাৰ কথা আছিল আৰ্টেমিছ-১। এইবাৰ কোনো মানুহক মিছনত পঠোৱা হোৱা নাছিল। মানুহ পঠোৱাৰ এটা পৰীক্ষামূলক অভিযান আছিল। যান্ত্ৰিক সমস্যাৰ বাবে স্থগিত ৰখা হৈছিল। ২০২৫ চনৰ ভিতৰত আৰ্টেমিছ মিছনত মানুহক চন্দ্ৰলৈ পঠোৱাৰ লক্ষ্য এতিয়াও আছে।
৫০ বছৰৰ পাছত মানুহ পঠাবলৈ নাছা আগ্ৰহী কিয়
কেৱল আমেৰিকা, ৰাছিয়া, ভাৰত, চীন, জাপান, ইজৰাইলে চন্দ্ৰ অভিযানত অংশগ্ৰহণ কৰিছে। ভাৰতৰ চন্দ্ৰযান বিক্ৰমৰ মৰ্মান্তিক পৰিণতিৰ কথা আমি সকলোৱে জানো। চীনে চন্দ্ৰৰ পৰা শিল আৰু মাটি আনিছিল। ৯০ দিনীয়া এই অভিযানৰ অন্তত চীনৰ মহাকাশচাৰীসকল পুনৰ পৃথিৱীলৈ ঘূৰি আহে। কিন্তু চন্দ্ৰত অৱতৰণ কৰিব নোৱাৰিলে। চন্দ্ৰত অৱতৰণ কৰাৰ সময়ত ধ্বংস হৈছে ভাৰতীয় আৰু ইজৰাইলী ৰোভাৰ। এতিয়া প্ৰশ্ন হয় ৫০ বছৰৰ পিছত মানুহ পঠোৱাৰ বাবে নাছা কিয় আগ্ৰহী।
চীনে ২০৩০ চনত চন্দ্ৰত পাতিব ঘাটি
২০৩০ চনৰ ভিতৰত চীনে চন্দ্ৰত এটা ঘাটি নিৰ্মাণ কৰিব বিচাৰিছে। তাৰ আগতেই আমেৰিকান সংগঠন নাছায়ো চন্দ্ৰলৈ মানুহ পঠোৱাৰ প্ৰচেষ্টা আৰম্ভ কৰিছে। কেৱল চন্দ্ৰলৈ নহয়, মংগল গ্ৰহলৈও মানুহ পঠোৱাৰ প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ কৰিছে নাছাই। মংগল গ্ৰহৰ অভিযানত চন্দ্ৰ অভিযানতকৈ ২০ গুণ বেছি খৰচ হ’ব। চন্দ্ৰলৈ ৰোভাৰ পঠোৱা আৰু মানুহ পঠোৱা একে কথা নহয়। ৰবট পঠোৱাটো বহু সহজ। মানুহ প্ৰেৰণ কৰাটো কঠিন। ইয়াৰ বাবে এটা অতি শক্তিশালী ৰকেটৰ প্ৰয়োজন। টকাৰো প্ৰয়োজন। কেৱল নাছাৰ হাতত সেই আন্তঃগাঁথনি আছে। চীন, ভাৰত বা আন কাৰোবাৰ নহয়।
মানুহ পঠোৱাৰ বাবে ২০টা এপ’ল’ মিছনৰ পৰিকল্পনা
১৯৬২ চনত এজন মানুহক চন্দ্ৰত অৱতৰণ কৰাৰ দৌৰ আৰম্ভ হৈছিল। আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জন কেনেডীৰ এই সপোন আছিল। তেতিয়াৰ পৰাই আৰম্ভ হ’ল চন্দ্ৰলৈ মানুহ পঠোৱাৰ ধাৰণা। তাৰ আগতে ১৯৫৩ চনত ৰাছিয়াই প্ৰথমে চন্দ্ৰলৈ বস্তু পঠিয়াইছিল। মানুহ পঠোৱাৰ বাবে ২০টা এপ’ল’ মিছনৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছিল। কিন্তু চন্দ্ৰত অৱতৰণ কৰাৰ পিছত এই অভিযানৰ গুৰুত্ব হেৰুৱাই পেলোৱা বুলি দাবী কৰা হৈছে। চন্দ্ৰৰ পিছত মংগল বা শুক্ৰ গ্ৰহ নাছাৰ লক্ষ্য।
চীনক পৰাস্ত কৰিবলৈ চন্দ্ৰলৈ নাছা
এতিয়া আকৌ মানুহক চন্দ্ৰলৈ পঠোৱাৰ পৰিকল্পনা লোৱা হৈছে। সেই সময়ত আমেৰিকাৰ উদ্দেশ্য আছিল মহাকাশ যুদ্ধতো ছোভিয়েট ৰাছিয়াক পৰাস্ত কৰা। এইবাৰ আৰ্টেমিছ মিছনৰ প্ৰেক্ষাপটত চীনৰ উত্থান। মহাকাশ গৱেষণাত চীনক পৰাস্ত কৰিবলৈ নাছাই উদ্যোগ লৈ চন্দ্ৰলৈ মানুহ পঠিয়াবলৈ ওলাইছে। লগতে তেওঁলোকৰ লক্ষ্য হৈছে মংগল গ্ৰহ। অধিক মিছন এতিয়াৰ বাবে আৰ্টেমিছ-১ৰ ফলাফলৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিব।
২০২৫ত প্ৰথমগৰাকী মহিলা চন্দ্ৰলৈ যাব
আৰ্টেমিছ-১-এ মহাকাশত জীৱবিজ্ঞান পৰীক্ষা কৰিব, যাতে মানুহে দীৰ্ঘম্যাদী মহাকাশ ভ্ৰমণৰ বাবে পৃথিৱীৰ সামগ্ৰী ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে। চন্দ্ৰলৈ নাছাৰ নতুন অভিযান এতিয়াৰ বাবে স্থগিত ৰখা হৈছে। কিন্তু সকলো ঠিকে থাকিলে ২০২৫ চনত প্ৰথমগৰাকী মহিলাই চন্দ্ৰত ভৰি দিব পাৰিব। সেই উদ্দেশ্যে আৰ্টেমিছ-১-এ ৪২ দিন চন্দ্ৰক প্ৰদক্ষিণ কৰিব। ২০৩০ চনৰ ভিতৰত মংগল গ্ৰহত ভৰি দিয়াটো হ’ল নাছাৰ পৰৱৰ্তী সপোন।
