শতাব্দ ষ্টাফ ৰিপ’ৰ্টাৰ, ২৪ আগষ্টঃ মহাকাশ বিজ্ঞানীসকলে ইতিমধ্যে জানিছিল যে মংগল গ্ৰহত পানী আছে। এতিয়া তেওঁলোকে তেওঁৰ প্ৰুফ মেপো পাইছে। ভূতত্ত্ববিদসকলে ৰঙা গ্ৰহটোৰ জৰীপ কৰিবলৈ মংগল এক্সপ্ৰেছৰ ওমেগা যন্ত্ৰ আৰু মংগল গ্ৰহৰ বাবে কম্পেক্ট ৰেকনেছান্স ইমেজিং স্পেক্ট্ৰ’মিটাৰৰ তথ্য ব্যৱহাৰ কৰিছিল। মংগল গ্ৰহৰ বহু লৱণ সম্ভৱতঃ মাটিতকৈ পিছত গঢ় লৈ উঠিছিল। মানচিত্ৰখনত নিমখ আৰু মাটিৰ ঘনিষ্ঠ মিশ্ৰণো দেখুওৱা হৈছে। বিজ্ঞানীসকলে প্ৰথম অৱস্থাত ভাবিছিল যে মংগল গ্ৰহত মাটিৰ দৰে খনিজ পদাৰ্থ গঢ় লৈ উঠে। কিন্তু নতুন মানচিত্ৰখনত আৰু কিছুমান ইংগিত আছে। মংগল গ্ৰহৰ কেইটামান ঠাইতেই পানী আৱদ্ধ হৈ থকা নাছিল। ই গ্ৰহটোৰ চাৰিওফালে থকা ভূতত্ত্ব গঢ় দিয়াত এক বিশাল ভূমিকা পালন কৰিছিল। ইউৰোপৰ মংগল এক্সপ্ৰেছ মানৱ নিৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ আৰু আমেৰিকাৰ মংগল গোপন অৰ্বিটাৰে একেলগে কাম কৰি এই স্থানসমূহ চিনাক্ত কৰিছে। মংগল গ্ৰহৰ এই মানচিত্ৰখনে কেৱল নদী বা হ্ৰদ দেখুৱাই দিয়া নাই, মংগল গ্ৰহত ক’ত অৱতৰণ সম্ভৱ সেইটোও দেখুৱাইছে। মংগল গ্ৰহৰ এই মানচিত্ৰখন লাভ কৰাৰ পিছত ইউৰোপীয় মহাকাশ সংস্থা বা ESA এখোজ আগুৱাই গ’ল। তেওঁলোকে প্ৰথমে মংগল গ্ৰহৰ পানীৰ মানচিত্ৰ প্ৰস্তুত কৰিছিল। মংগল গ্ৰহৰ পৃষ্ঠত পানীৰ লেখ-জোখ নাই। কিন্তু ৰাসায়নিক আৰু বৰ্ণালী বিশ্লেষণে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছে যে এসময়ত ৰেড প্লেনেটত নদীবোৰ প্ৰবাহিত হৈ আছিল। পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ ওচৰৰ ৰেড প্লেনেটত পানীৰ প্ৰমাণ পোৱাৰ পিছত মহাকাশ বিজ্ঞানীসকলে জীৱৰ সন্ধানৰ বাবে সাজু হৈছে।